انرژی:

ما برای انجام همه کارها مثل راه رفتن، درس خواندن و حتی خوابیدن به انرژی احتیاج داریم. انرژی به شکل های مختلفی مثل حرکتی، گرمایی، نورانی، صوتی و ... وجود دارد و می تواند از شکلی به شکل دیگر تبدیل شود. مثلا وقتی دست های خود را به هم مالش می دهید تا احساس گرما کنید، انرژی حرکتی دست های شما به انرژی گرمایی تبدیل می شود. یا وقتی یک فرفره کاغذی را بالای بخاری نگه می دارید تا بچرخد، انرژی گرمایی به انرژی حرکتی تبدیل می شود .

ذخیره انرژی :

در درس های بعد می خوانید که گیاهان به کمک خورشید غذاسازی می کنند. طی این فرآیند، انرژی نورانی خورشید در غذاهایی که گیاهان می سازند، ذخیره می شود. به همین دلیل خوردن مواد خوراکی می تواند انرژی لازم را برای بدن ما تامین کند .

انرژی می تواند در سوخت هایی مثل زغال سنگ، نفت، گاز طبیعی و چوب ذخیره شود.

این انرژی ذخیره شده هنگام سوختن به شکل های مورد نیاز ما مثل گرما و حرکت تبدیل می شود. به همین دلیل بیشتر انرژی لازم برای گرم کردن خانه ها، به حرکت درآوردن ماشین ها و نیروگاه ها به وسیله سوخت ها تامین می شود .

گیاهان برای رشد و غذاسازی به انرژی خورشید نیاز دارند. انرژی نورانی خورشید در غذاهایی که گیاهان می سازند، ذخیره می شود.

جانوران و انسان ها با خوردن گیاهان، انرژی مورد نیاز خود را تامین می کنند. علاوه بر غذاها، انرژی موجود در سوخت ها نیز به طور غیر مستقیم توسط خورشید تامین شده است .

سوخت هایی مثل زغال، نفت و گاز از درختان، گیاهان و جانداران کوچک به وجود آمده اند. خود این موجودات، انرژی لازم برای رشدشان را از خورشید کسب کرده اند. این موجودات پس از مردن و دفن شدن در زیر زمین، تحت فشارهای زیاد و گذشت زمان های طولانی به سوخت تبدیل شده اند .

به همین دلیل بسیاری از دانشمندان معتقدند منبع اصلی بیشتر انرژی هایی که ما در زندگی مصرف می کنیم، نور خورشید است .

انرژی در مواد غذایی و سوخت ها به طور طبیعی ذخیره شده است ولی ما می توانیم در بعضی وسایل مثل باتری ها نیز انرژی ذخیره کنیم.

وسیله های مختلفی به کمک باتری ها کار می کنند. هنگام استفاده از این وسایل، انرژی ذخیره شده در باتری می تواند به انرژی مورد نیاز ما تبدیل شود.

مثلا با روشن کردن یک چراغ قوه، انرژی ذخیره شده در باتری به انرژی نورانی تبدیل می شود یا وقتی یک اسباب بازی متحرک را به کار می اندازید انرژی ذخیره شده در باتری به انرژی حرکتی تبدیل می شود.

 نکته: به انرژی ذخیره شده در مواد غذایی، سوخت ها و باتری ها انرژی شیمیایی می گویند.

آزمایش کنید:

در یک ظرف مقداری آب بریزید و سنگ کوچکی را بار اول از ارتفاع 20 سانتی متری، سپس از ارتفاع 40 سانتی متری و بار سوم از ارتفاع 60 سانتی متری داخل ظرف رها کنید.

در هر سه ارتفاع مقداری آب به اطراف پاشیده می شود اما می بینید که در ارتفاع 60 سانتی متری آب بیشتری به اطراف پاشیده می شود .

نتیجه می گیریم که بالا بردن سنگ باعث ذخیره شدن انرژی در آن می شود و هر چه سنگ بالاتر برود، انرژی ذخیره شده در آن بیشتر خواهد بود. بنابراین با رها کردن آن انرژی بیشتری آزاد می شود.

در فعالیت هایی کوهنوری، چتر بازی و ... نیز بالا رفتن باعث ذخیره شدن انرژی می شود .

آزمایش کنید:

یک اسباب بازی کوکی (فنر دار) را کمی کوک کنید و سپس رها کنید. می بینید که اسباب بازی حرکت می کند.

بار دوم آن را بیشتر کوک کنید و دوباره رها کنید. این بار هم حرکت می کند اما مقدار حرکت آن نسبت به دفعه قبل بیشتر است .

با کوک کردن اسباب بازی فنر درون آن را فشرده می کنیم و انرژی حرکتی دست ما به انرژی ذخیره شده در فنر تبدیل می شود. پس از رها کردن، انرژی ذخیره شده در فنر به انرژی حرکتی اسباب بازی تبدیل خواهد شد. بنابراین هرچه فنر فشرده تر شود، انرژی ذخیره شده در آن بیشتر می شود و پس از رها شدن انرژی بیشتری آزاد خواهد شد .